Fen Edebiyat Fakültesi / Arkeoloji Bölümü

OSMANİYE KORKUT ATA ÜNİVERSİTESİ

FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ

Eski Yunanca Arkhaios ve logos kelimelerinin birleşiminden oluşan arkeoloji eskinin bilimi anlamındadır. İnsan elinden çıkmış olan maddi kalıntıları neden sonuç ilişkisine dayanarak yer ve zaman gözeterek inceleyen bilim dalıdır.

Üç tarafı denizlerle çevrili Anadolu, tarihsel süreç boyunca kültürlere yön vermiştir. Geçiş yolu olmaktan çok kültürleri olgunlaştıran, Önasya, Kafkas, Balkan ve Ege dünyası gibi farklı kültürleri aynı potada birleştiren ve yenileyen güç halindedir. Bundan ötürüdür ki Arkeoloji Bölümleri ülkemizde ve üniversitelerimizde yükselen bir ivmeye sahiptir.

Bu doğrultuda Fen-Edebiyat Fakültesi bünyesinde 2013 yılında kurulmuş olan Arkeoloji bölümü, 2014-2015 Eğitim-Öğretim yılında Lisans eğitimine başlamıştır. Arkeoloji Bölümleri kendi içerisinde uzmanlıkları açısından üç anabilim dalına ayrılmaktadır. Ülkemizdeki birçok üniversitede olduğu gibi Osmaniye Korkut Ata Üniversitesinde de Arkeoloji Bölümü ilk aşamada üç anabilim dalının ortak ders programı ile eğitim vermektedir. Ortak ders programı içerisinde Arkeoloji Bölümü öğrencileri, Paleolitik Dönemden başlayarak Roma Dönemi sonuna kadar uzanan tarihsel süreci kapsayan, ağırlıklı olarak Anadolu ve Osmaniye’nin de içinde bulunduğu Doğu Akdeniz Kültürleri üzerine dersler alarak eğitimlerini tamamlayacaklardır.

AKADEMİK KADRO

Doç. Dr. İrfan TUĞCU (Bölüm Başkanı)

Doç. Dr. Fatih ERHAN

Dr.Öğr.Üyesi Ayça GERÇEK

•Dr.Öğr.Üyesi Faris DEMİR

•Arş.Gör. Hakan GERÇEK

•Arş.Gör. Cem FIRAT

•Arş.Gör. Yeşim ALKAN

KAZILAR

Arkeoloji bölümünün öğretim üyeleri ve öğrencilerinin bilimsel heyet üyesi olarak görev yaptıkları kazılar.

•Kastabala Kazısı

•Magarsus Kazısı

•Tatarlı Höyük Kazısı

•Liman Tepe Kazısı

•Patara Kazısı

•Satala Kazısı

Bölümümüz Öğretim Üyeleri Tarafından Danışman Olarak Yürütülen Kazılar

KASTABALA KAZISI

Kent, Osmaniye'nin 12 kilometre kuzey-kuzeybatısında, Cevdetiye-Karatepe yolu üzerinde, Kesmeburun, Bahçe ve Kazmaca köylerinin ortasında, Ceyhan Nehri'nin yakınlarında yer almaktadır. Kentin erken tarihi Arkaik-Klasik Döneme (MÖ 7. yüzyıl) kadar gitmekte, Roma İmparatorluğu Dönemi’nde özellikle, MS 2. ve 3. yüzyıllarda kent altın çağını yaşamıştır.

Kastabala Antik Kentinde bir süredir duran kazı çalışmaları 2020 yılı itibariyle Osmaniye Müze Müdürlüğünce yeniden başlatılmıştır. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Arkeoloji Bölümünden, Dr. Öğr. Üyesi Faris Demir Başkanlığında yürütülen kazı çalışmalarında bu yıl antik tiyatronun tamamen gün yüzüne çıkartılması hedeflenmektedir.

2009 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla kazı çalışmaları başlatılan Kastabala Antik Kenti sütunlu ana cadde, kale, tiyatro, hamam, pazar yeri gibi özelliklerinden dolayı Anadolu'daki Roma dönemine ait Perge, Bergama ve Efes antik kentleri ile aynı özellikleri taşıdığı için Çukurova'nın Efes'i olarak adlandırılıyor.

MALLOS/MAGARSUS KAZISI

Magarsus antik kenti, Adana’ya 49 km uzaklıktaki Karataş İlçesinde bulunmaktadır. Kent, M.Ö. 5. yy’dan itibaren Syennesis Hanedanlığı, Pers İmparatorluğu, Makendonya (Büyük İskender) Krallığı, Seleukos Krallığı, Ptolemaios Krallığı, Roma İmparatorluğu, Abbasi Devleti, Ermeni Krallığı ve Osmanlı İmparatorluğu’nun hakimiyetinde kalmıştır.

Izgara planlı bir kent tasarımına sahip olan Magarsus’ta, kalıntıları günümüze ulaşan yapılar arasında kent suru, Athena Magarsia Tapınağı, tiyatro, stadion, sarnıç, Ortaçağ kalesi, Bizans ve Osmanlı hamamları bulunmaktadır.„Tüm Antik Çağ boyunca, Akdeniz’in en önemli ticaret ve askeri limanlarından olan Magarsus kentinin yeraltı ve yer üstü arkeolojik miraslarının tespiti, korunması, tanıtılması ve sonraki nesillere aktarılması amacıyla Türkiye Cumhuriyeti, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın maddi desteği ile Adana Arkeoloji Müzesi başkanlığında ve Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Bölümü'nden Dr.Öğrt.Üyesi. Fatih ERHAN'nın bilimsel danışmanlığında, 2013 yılı Ağustos ayından itibaren tiyatro binasında kazı çalışmaları başlatılmıştır.

Bölümümüz Öğretim Üyelerinin Bilimsel Ekip Üyesi Olarak Katıldığı Kazılar

TATARLI HÖYÜK KAZISI

Tatarlı Höyük, Adana ili, Ceyhan İlçesi'nin yaklaşık 24 km doğusunda Tatarlı Mahallesi'nde bulunmaktadır. Ortalama 37 m yüksekliğe sahip olan höyüğün Sitadeli 250x360 m ölçülere sahip olup, yerleşimin Aşağı Şehir ile birlikte boyutlarının çok daha büyük olduğu tahmin edilmektedir.

Höyük ilk olarak M.W. Seton-Williams'ın bölgede yaptığı yüzey araştırması sırasında tespit edilmiş, 2005 yılında Çukurova Üniversitesi'nden Y. Doç. Dr. K. Serdar Girginer başkanlığında Kilikya Yüzey Araştırması sırasında ziyaret edilmiştir. 2007 yılında Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nün izni ile Çukurova Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. K.Serdar Girginer'in başkanlığında Bakanlar Kurulu kararı ile ilk kez bilimsel kazılar başlatılmış olup, çalışmalar halen devam etmektedir. Bugüne kadar yapılan kazı çalışmalarında höyükte Neolitik, Kalkolitik, Erken Tunç Çağı, Orta Tunç Çağı, Geç Tunç Çağı, Demir Çağı, Hellenistik ve post-Roma dönemlerinin varlığı tespit edilmiştir.

LİMANTEPE KARA VE SUALTI KAZILARI

İzmir Körfezi’nin güneyinde, Urla ilçesi İskele mahallesinde bulunan Liman Tepe, aslında Klazomenai antik kentinin prehistorik dönemlerini temsil etmektedir. Günümüzde modern yerleşimin içinde kalan Liman Tepe, Çeşmealtı-İzmir karayolu tarafından ikiye ayrılmaktadır.

İzmir Bölgesi Kazı ve Araştırmalar Projesi (İzmir Region Excavations and Research Project-IRERP)’nin temelini oluşturan Liman Tepe’de 1980-1981 yıllarındaki kısa süreli çalışmanın ardından, 1992 yılında Hayat Erkanal başkanlığında yeniden başlayan Liman Tepe kazısı, 2000 yılından itibaren kara ve su altı olmak üzere iki ayrı sektörde devam etmektedir.

PATARA KAZILARI

Patara Antalya-Muğla il sınırını çizen Eşen Çayı’nın az doğusunda yer almaktadır. Patara; Antalya’nın Kaş İlçesi’ne bağlıdır ve Gelemiş Köyü’nün kendisidir. Kente benzer nitelikte üç devlet yoluyla ulaşılır: Yayla yolu, Antalya-Korkuteli-Söğüt- Fethiye/Seydikemer ile Antalya-Korkuteli-Elmalı-Sütleğen güzergâhını izler; kıyı yolu ise, Antalya-Kemer-Finike-Kaş üzerindendir. Üçü de ortalama 220 km. uzunluğundadır.

1952’den itibaren Patara’da F. J. Tritsch ve A. Dönmez, D. de Bernardi Ferrero, J. Borchardt, K. G. Sams, S. Buluç, W. Wurster, Ü. Serdaroğlu, C. Bayburtluoğlu, J. Wagner ve G. E. Bean gibi bilim insanları farklı amaçlara yönelik bilimsel yayınları için araştırma ve incelemelerde bulundu.

Kentte bilimsel kazı yapma izni 1988 yılında Prof. Dr. Fahri Işık’a verildi ve Patara’nın kazı tarihi de 1988 yılında başladı. 1991 yılından itibaren Akdeniz Üniversitesi adına yürütülen kazılar 2009 yılından günümüze değin Prof.Dr. Havva İşkan başkanlığında sürdürülmektedir.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2020 Yılı Patara Yılı ilan edildi.

BÖLÜM LABORATUARI

2018 Yılında Üniversitemiz Fen Edebiyat Fakültesi bünyesinde kurulup, açılışı Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Murat Türk tarafından yapılan Aigeai Kazı ve Araştırma Laboratuvarı, Üniversitemiz Arkeoloji öğrencilerinin arazi çalışmalarının yanı sıra laboratuvar çalışmalarıyla da kendilerini geliştirme fırsatı bulacakları donanımlı bir çalışma ortamı sağlamaktadır.