Üniversite Lisans eğitimini 1999 yılında Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümünde tamamladı. 2001 yılında Yine aynı üniversitenin Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim dalında Yüksek Lisans eğitimini, 2008 yılında ise Doktora eğitimini tamamladı. 2022 yılında İnşaat Mühendisliği alanında Doçent oldu. 

Baran 1999-2008 yılları arasında Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümünde araştırma görevlisi olarak çalıştı. Askerlik hizmetini tamamladı. Bir süre özel sektörde proje mühendisi olarak çalıştıktan sonra 2010 yılında Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümünde Yardımcı Doçent Doktor olarak çalışmaya başladı. Aynı bölümdeki Öğretim Üyeliği pozisyonunda çalışmaya devam etmektedir. 2010-2011 yılları arasında İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanlığı, 2013-2016 yılları arasında Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi/Mimarlık, Tasarım ve Güzel Sanatlar Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölüm Başkanlığı, 2014-2018 yılları arasında Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi/Mimarlık, Tasarım ve Güzel Sanatlar Fakültesi Dekan Yardımcılığı, ve yine aynı Fakültede Resim Bölümü Başkanlığı görevlerini yürütmüştür. Halen İnşaat Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Başkanlığı görevini sürdürmektedir.

Yapı mekaniği/mekanik alanında ulusal ve uluslararası endekslerde taranan dergilerde makale, bildirileri ve tamamlanmış TÜBİTAK projesi yürütücülüğü bulunmaktadır. OKÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümünde lisans ve Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalında eğitim öğretim faaliyetlerine ve öğrenci danışmanlığı görevlerine devam etmektedir.

2023 yılı şubat ayı itibariyle Alt Yapı Geliştirmeden Sorumlu Rektör Danışmanı olarak görevlendirilmiştir.

Doç. Dr. Tarık Baran evli ve bir çocuk babasıdır.